5 Aralık 2017 Salı

SÖZLÜKTE SON KELİME BULUCU


               Hızla evrilen dijital dünyanın geride bırakacağı şeylerden biri olacak gibi gözüküyor kitap sözlük. Zira ben, ne kadar sözlüğüm olsa da çeviri programlarını fazlasıyla kullanıyorum. Her an, her yerde iki tıkla yanında ve bin bir alternatifi var, istemediğin kadar örnek cümle var. Kabul ediyorum, kullanımları ve ulaşımları kitap sözlüklerden çok daha kolay. Evet; kullanış, hız, kolaylık açısından dijital dünyanın önde olduğu bir gerçek fakat bence sözlüklerdeki pek çok şeyden de yoksun. Öncelikle bir işi yaparken ne kadar çok uğraşırsan o kadar etkili ve akılda kalıcı olduğunu düşünüyorum. İkincisi kitabın, sayfaların öğretici yanının dijital ortamdan güçlü olduğunu düşünüyorum. Üçüncüsü not almayı, yapıştırmayı, o sayfaya bir iz bırakmayı çok seviyorum ki bunun çok öğretici olduğunu düşünüyorum. Şu ana dek yüzlerce, binlerce kelime için sözlüğe baktım. Ve dikkatimi çeken şey; kitap sözlükten baktığım kelimeleri, dijital sözlüklere oranla çok daha çabuk ve kolay öğrendiğim. Bu nedenle benim için hala kitaplar önde. Yanımda sözlük yoksa ya da acil işim varsa dijital ortamdan faydalanmaya da devam tabii ki..

                Gelelim benim sözlüklere:

             -  İlköğretim yıllarında aldığım meşhur kırmızı 'Redhouse'
             -  Yok bunlar yetmiyor diye bulunan, her eve lazım, devasa 'Oxford Advanced Learner's'.
             - Minik olsun, kapsamlı olsun, okulda sık sık kullanayım diyerek bu yıl aldığım 'Oxford Mini Dictionary&Thesaurus'
             - Bir ara öğrenme hayallerine girip aldığım 'Çince-Türkçe Mini Sözlük'
             - Severek kullandığım 'Norveççe Cep Sözlüğü'
             - En son evde ihtiyaç duyup aldığımız 'Fizik, Kimya, Matematik Ana Terimleri Sözlüğü'
             - Okunmasının çok eğlenceli olduğu 'Görsel İllüstrasyon Sözlüğü'
             - Nerede olduğunu bilmediğim, göz bozan 'İngilizce Parmak Sözlük'
             - Milli Eğitim Bakanlığı'nın 9. sınıfta verdiği o sözlük.
             - Ve son olarak bu yazıyı yazmama vesile olan yıllarımın canım sözlüğü 'Oxford Basic English'

               Sanırım bu kadarlar, hatırlamadığım var ise affola!
             
               İşte tüm bu sözlükler arasında en kıdemli, en öğretici, elimin en çok gittiği, ya hatta bir ara hikaye okur gibi okuduğum bir sözlük var: 'Oxford Basic English Dictionary'. İngilizce öğrenmek için çabaladığım ilköğretim yıllarında en iyi öğretmen, en yardımcı arkadaş olmuştu bu sözlük bana. Cidden basit olan dili, boyutu, rengi, sadeliği, sahaftan alındığı için oluşmuş o eski kitap kokusu, katlanıp bükülmesi, sayfaların o sarı rengi.. diye anlatırım sabaha kadar ben. O kadar sayfalarında dolansamda içinde bilmediğim kelimeler hala bulunan bu canım sözlükten bir konuda şikayetçiydim: harf bulma sorunu. Bazı harflerden bir sayfa, iki sayfa bulunduran bu sözlükte harflerin başlangıç yerlerine dair en ufak bir kolaylık bulunmuyor; ne sayfa kenarı çizgisi, ne o hafif çukurlar ve ne de o yeni sayfaya geçerken verilen bir sayfa boşluk.. Hal böyle olunca 'C' ararken 'D' ye, geri dönerken çok geri dönmüşlük ile 'B'ye, ileri giderken hadi artık 'C' yi tutturmaya çalışmak gibi evreleri sarf ediyorum, ediyordum.

               Çözüm basitti: kenardan harfler çıkaracağım. Hızlıca düşünüp kağıt arayışına girdim, sonra aklıma şunlar geldi. Sevgili Yechis bundan iki yıl önce bana bu yapışkanlı ayraçları yollamıştı, ara ara kullanıyordum fakat çoğunluğu öylece duruyordu. Bunları kullanmaya karar verdim ve tek tek harfleri yazarak ölçülüce yerleştirdim.


                  Önce ayraçların hepsini ikiye katladım. Hem kalın bir kağıt olmaları için hem de sözlük içinde az yer kaplamaları için. Sonra figür olmayan kısımlara harflleri yazdım.





                  Daha sonra sırasıyla yapıştırdım, renklerin düzenli sıralanmasına da dikkat ettim.




                  Ve uzunca vaktimi alan ama çokça eğlendiğim sözlük harflendirmesi etkinliğimizin sonuna gelmiş bulunmaktayız.

                  Şimdi bu harflerin sözlükle kaynaşmasını gözlemleyeceğim. Nasıl eskiyeceklerini merak edeceğim. 'Çok kullanışlı oldu, ne iyi ettim.' diyerek arada kendimi öveceğim. Sonra 'Sözlük Harflendirmek' gibi bir konuyu burada yazdığım için çokça güleceğim..

                  Hoş kalınız..

1 yorum: